Lammers schetst de situatie: ‘In de praktijk blijkt de grens op de arbeidsmarkt nog altijd een uitdaging. Werkt een Duitser voor een Nederlandse werkgever en doet diegene dat gedeeltelijk vanuit huis, dan is dat werken in twee landen. Volgens de recent gewijzigde Europese verordening moet worden beoordeeld of deze werknemer onder de Nederlandse of Duitse sociale wetgeving valt. Ook is de werknemer in beide landen belastingplichtig. Dat gaat dan naar rato van de gewerkte uren.’
Sociale zekerheid
Volgens Lammers moet voor de voorzieningen rondom sociale zekerheid een onderscheid worden gemaakt tussen werken in twee landen, of vanuit huis werken en alleen telewerken voor de buitenlandse werkgever. ‘Als iemand thuiswerkt en alleen digitaal werkzaamheden verricht, dan kan deze werknemer tot vijftig procent thuiswerken, maar blijft de sociale zekerheid in het werkland. Die limiet is gelukkig net verhoogd naar die vijftig procent. Voert de werknemer ook andere werkzaamheden uit, of werkt hij soms ook in een derde land, dan geldt de hoofdregel uit de Europese verordening. Die luidt dat diegene tot 25% in zijn woonland kan werken. Als de werknemer in deze gevallen 25% of meer of 50% of meer in het woonland werkt, verschuift de sociale zekerheid naar het woonland. Dan moet de werkgever de premies voor sociale verzekeringen in dat andere land afdragen.’
Divers en inclusief
Xander de Weerd stipt namens UWV en EURES het voordeel aan van het werken over de grens. ‘Dat raakt ook direct aan het thema diversiteit en inclusie. Dat betekent openstaan voor iedere EU-burger die wil werken. Wij doen veel in de bemiddeling over de grens. Bedrijven ervaren veel voordelen. Heb je als Nederlands bedrijf een Duitse klant, dan kan het helpen als je Duitse medewerker het contact onderhoudt. Bovendien zouden werkgevers een afspiegeling moeten zijn van de maatschappij, en die maatschappij is divers en internationaal. Als je medewerkersbestand hieraan voldoet, verhoog je je aantrekkelijkheid als werkgever.’ In de eerste helft van 2024 organiseert EURES online kennissessies waarbij de verbinding wordt gelegd tussen het thema diversiteit en inclusie en de internationale arbeidsmarkt.
Belasting
En dan zijn er nog de belastingen. Daar gelden weer andere regels voor, vastgelegd in een verdrag tussen Nederland en Duitsland. Lammers licht toe: ‘In tegenstelling tot de sociale zekerheid kun je wel in meerdere landen belastingplichtig zijn. Werkt een werknemer in twee landen, dan is deze werknemer in beide landen belastingplichtig. Als je thuiswerkt, ben je altijd in je woonland belastingplichtig over dat deel van je werktijd. De werkgever moet dan beoordelen in welk land zijn werknemer verzekerd is. Ook moeten de juiste premies worden berekend. Zo moet er vastgesteld worden hoeveel belasting in het werkland moet worden afgedragen en hoeveel in het woonland.’
Voorlichting
Een soms complex verhaal dus, beaamt Lammers. ‘Daarom roepen wij werkgevers én werknemers op om zich in dit soort situaties goed te laten voorlichten.’ Die voorlichting gebeurt onder andere door het goed online vindbaar maken van dit soort info. De GrensInfoPunten en GrensWerk (centrale hub voor werknemers en werkgevers in de grensregio) spelen daar een grote rol in. Zo worden er vanuit die hoek online seminars georganiseerd over dit thema.